In de tennissport worden elk jaar tussen januari en september vier grandslamtoernooien gehouden: de Australian Open, Roland Garros, Wimbledon en de US Open. Een tennisspeler behaalt een oneigenlijke grandslam als hij over meerdere jaren deze vier toernooien allemaal op zijn naam schrijft. Het halen van een grandslamtitel, ook wel Career Slam genoemd, is tot 2023 slechts acht tennissers gelukt. Ruim honderd tennissers hebben in de zogeheten open era in een grandslamtoernooi een finaleplaats bereikt die een kleine zestig verschillende winnaars heeft opgeleverd. Welke spelers hebben in het mannen enkelspel het vaakst in een verloren of een gewonnen finale van een grandslamtoernooi gestaan?
Vier grandslamtoernooien in de tennissport
In de tennissport worden jaarlijks vier grandslamtoernooien gehouden. De uitdrukking grandslam staat in de tennissport synoniem voor het winnen van alle vier grandslamtoernooien in één kalenderjaar. De Australiër Rod Laver is de enige tennisser die een grandslam bij elkaar heeft geslagen. Hij presteerde dat zelfs tweemaal, in 1962 als amateur en in 1969 als prof. Schrijft een tennisser alle vier grandslams over meerdere jaren op zijn naam dan spreekt men ook wel van een oneigenlijke grandslam. De vier grandslamtoernooien worden georganiseerd onder toezicht van de ITF, de Internationale Tennisfederatie
Australian Open
Het eerste van de vier jaarlijkse grandslamtoernooien is de Australian Open dat jaarlijks in januari in het Melbourne Park in Australië wordt gespeeld. Sinds 1996 wordt niet meer op gras getennist maar op een ondergrond van rubber en fiber glass.
Roland Garros
De Open Franse Tenniskampioenschappen worden eind mei, begin juni gehouden in het Roland Garros-stadion. De banen op dit tenniscomplex in Parijs bestaan uit wit kalksteen met daarover een dun laagje gravel.
Wimbledon
Het oudste tennistoernooi is The Wimbledon Championships. De wedstrijden op 's werelds belangrijkste toernooi worden gespeeld op gras en vinden buiten plaats waardoor vanwege weersomstandigheden met regelmaat wedstrijden worden onderbroken of verplaatst naar een ander tijdstip op de dag of zelfs worden uitgespeeld over twee dagen. Het derde grandslamtoernooi in het jaar vindt plaats eind juni, begin juli.
US Open
Eind augustus worden de US Open gehouden, het tennistoernooi met de hoogste bedragen aan prijzengeld. De grasbanen zijn in de jaren zeventig vervangen door eerst gravel en vervolgens hardcourt. De US Open vinden plaats in het Arthur Ashe Stadium in New York.
Open era in grandslam tennis
In dit overzicht van de meest succesvolle finalisten in het mannen enkelspel is uitgegaan van de finaleplaatsen in de zogeheten open era waarmee de periode vanaf 1968-1969 wordt aangeduid van het professionele tennis. Voorheen hanteerde de ITF een strikte scheiding tussen de amateurtennissers en de professionele tennissers die in aparte toernooien speelden. Commerciële overwegingen maakten een einde aan deze scheiding.
Succesvolste finalisten mannen enkelspel
Welke tennisspelers hebben sinds de invoering van de open era in het mannen enkelspel minstens vijftien keer in een verloren of een gewonnen finale van een grandslamtoernooi gestaan?
Rafael Nadal
Rafael Nadal, bijgenaamd The Raging Bull of De Koning van het Gravel, is de meest succesvolle tennisser uit de Spaanse geschiedenis. Eén van zijn bijnamen dankt hij aan de successen die hij heeft bereikt op gravel. Met veertien overwinningen op Roland Garros is Nadal de enige tennisser die veertien titels op eenzelfde grandslamtoernooi wint. Van 2005 t/m 2008, 2010 t/m 2014, 2017 t/m 2020 en 2022 wint hij alle finales op de Franse tenniskampioenschappen. Naast de in totaal 22 grandslamtitels verovert Nadal in 2008 op de Olympische Spelen in Peking de gouden medaille.
Roger Federer
De Zwitserse tennisser Roger Federer, bijgenaamd onder meer The Swiss Maestro en The Greatest Of All Time, geldt als één van de beste tennissers in de geschiedenis. Na zijn profdebuut in 1998 domineert hij tussen 2004 en 2008 in de tennis het mannen enkelspel. Federer mag zich volgens ATP (The Association of Tennis Professionals) gedurende 310 weken de beste tennisspeler van de wereld noemen, gevolgd door Pete Sampras met 286 weken (februari 2020). Op Wimbledon evenaart hij het open era record van Björn Borg door vijf opeenvolgende jaren (van 2003 tot en met 2007) te winnen.
Bron: Tatiana from Moscow, Russia, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.0)
Novak Djokovic
Met de overwinning op 11 juni 2023 van het toernooi op Roland Garros schrijft Novak Djokovic de 23e grandslamtitel op zijn naam. Daarmee is hij wat overwinningen betreft de succesvolste mannelijke tennisser aller tijden. Hij is daarnaast de enige man ooit die alle grandslamtoernooien minstens drie keer wist te winnen. Vanaf maandag 12 juni 2023 is hij tevens opnieuw de nummer 1 op de ATP-ranking. En dat voor de dan 388e week, zo'n anderhalf jaar langer dan al genoemde 310 weken van de nummer twee in dat klassem*nt, Roger Federer.
Ivan Lendl
Ivan Lendl weet zich tussen 1981 en 1991 elk jaar te plaatsen voor een plek in de finale van één van de vier grandslams. Hij schrijft acht titels op zijn naam maar moet daarnaast elf maal genoegen nemen met een verloren finale. Een titel op Wimbledon mislukt tweemaal. In de tweede helft van de jaren tachtig sluit hij vier kalenderjaren af als de beste van de wereld. De in Tsjechoslowakije geboren Lendl heeft sinds 1992 de Amerikaanse nationaliteit en was tussen 2012 en 2014 de coach van de Britse tennisser Andy Murray.
Pete Sampras
De in Washington D.C. geboren Pete Sampras maakt in 1988 op 17-jarige leeftijd zijn profdebuut en gaat veertien jaar en veertien grandslamoverwinningen later met pensioen. Behalve zeven overwinningen op Wimbledon, vijf op de US Open en twee op de Australian Open heeft Sampras nooit in de finale van Roland Garros gestaan; zijn beste prestatie aldaar is de halve finale in 1996. Sampras, die tussen 1993 en 1998 alle jaren afsluit als de beste tennisser van de wereld, heeft in zijn tenniscarrière regelmatig te maken gehad met blessures die meer overwinningen mogelijk in de weg hebben gestaan.
Bron: Andremcenroe, Pixabay
Björn Borg
De Zweedse toptennisser Björn Borg wint tussen 1974 en 1981 elf grandslamtitels maar daarbij zit geen overwinning op de Australian Open. De beste prestatie die hij in Melbourne neerzet is een derde ronde in 1974. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig is Borg de beste tennisser van de wereld die grote indruk maakt als hij van 1976 tot en met 1980 vijf jaar op rij Wimbledon op zijn naam schrijft. De bijnamen Mr Cool en The Ice Man dankt hij aan het feit dat hij op de tennisbaan nooit zijn emoties heeft laten zien. Na het beëindigen van zijn tenniscarrière in 1982 begint Borg een eigen, eveneens succesvolle, kledinglijn.
Andre Agassi
De in Las Vegas geboren Andre Agassi heeft samen met Djokovic van alle finalisten de langste tijdspanne tussen de eerste en laatste grandslamfinale. In 1990 staat hij in de finale op zowel Rolarnd Garros als op de US Open en vijftien jaar later, in 2005, staat hij andermaal in de finale op de US Open. In alle gevallen verliest hij maar in de tussenliggende jaren weet hij alle vier grandslamtoernooien op zijn naam te schrijven.
Als Agassi in 1999 de finale bereikt op Wimbledon is hij vier jaar afwezig geweest in een grandslamfinale. Die vier jaar afwezigheid is geen record want tussen de finales in 1989 en 1995 (beiden op Roland Garros) van de Chinees-Amerikaanse Michael Chang zit zes jaar, evenveel als bij de Tsjechiër Petr Korda op Roland Garros in 1992 en de Australian Open in 1998. Agassi is één van de acht spelers in de tennisgeschiedenis die alle vier grandslams heeft weten te winnen, een prestatie die wordt aangeduid met de term Career Slam.
Jimmy Connors
Jimmy Connors, bijgenaamd The Brat, wordt in 1972 professioneel tennisspeler en heeft door zijn houding op de baan menigmaal aanvaringen met scheidsrechters en tegenspelers. Van juli 1974 tot en met augustus 1977 staat hij onafgebroken bovenaan de wereldranglijst. In zijn loopbaan staat Connors in totaal 268 weken bovenaan. Na 1978 duurt het enkele jaren voordat Connors in een volgende grandslamfinale verschijnt, maar vanaf 1982 wint hij na acht jaar wederom Wimbledon en nogmaals de US Open. Vanaf 2006 is Connors enkele jaren de coach van de Amerikaanse tennisser Andy Roddick.
De 30 tennissers die op de vier grandslamtoernooien minimaal vier finaleplaatsen hebben bereikt (tussen haakjes het aantal overwinningen); stand per 11 juni 2023
Naam | Geboorte- jaar | Nationaliteit | Jaren met finaleplaats | Aantal finales | Austr. Open | Roland Garros | Wimble- don | US Open |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Novak Djokovic Roger Federer Rafael Nadal Ivan Lendl Pete Sampras Björn Borg Andre Agassi Jimmy Connors Stefan Edberg John McEnroe Mats Wilander Andy Murray Boris Becker Ken Rosewall Guillermo Vilas Jim Courier John Newcombe Rod Laver Arthur Ashe Jan Kode Ilie Năstase Andy Roddick Michael Chang Lleyton Hewitt Goran Ivaniević Patrick Rafter Marat Safin Stan Wawrinka Dominic Thiem Daniil Medvedev | 1987 1981 1986 1960 1971 1956 1970 1952 1966 1959 1964 1987 1967 1934 1952 1970 1944 1938 1943 1946 1946 1982 1972 1981 1971 1972 1980 1985 1993 1996 | Serviër Zwitser Spanjaard Tsjecho-Slowaak Amerikaan Zweed Amerikaan Amerikaan Zweed Amerikaan Zweed Brit Duitser Australiër Argentijn Amerikaan Australiër Australiër Amerikaan Tsechiër Roemeen Amerikaan Chinees-Amerikaan Australiër Kroaat Australiër Rus Zwitser Oostenrijker Rus | 2007-2023 2003-2019 2005-2022 1981-1991 1990-2002 1974-1981 1990-2005 1974-1984 1985-1993 1979-1985 1982-1988 2008-2016 1985-1996 1968-1974 1975-1982 1991-1993 1969-1976 1968-1969 1968-1975 1970-1973 1971-1976 2003-2009 1989-1996 2001-2005 1992-2001 1997-2001 2000-2005 2014-2017 2018-2020 2019-2022 | 34 (23) 31 (20) 30 (22) 19 (8) 18 (14) 16 (11) 15 (8) 15 (8) 11 (6) 11 (7) 11 (7) 11 (3) 10 (6) 8 (4) 8 (4) 7 (4) 7 (5) 6 (5) 5 (3) 5 (3) 5 (2) 5 (1) 4 (1) 4 (2) 4 (1) 4 (2) 4 (2) 4 (3) 4 (1) 4 (1) | 10 (10) 7 (6) 6 (2) 4 (2) 3 (2) 0 (0) 4 (4) 2 (1) 5 (2) 0 (0) 4 (3) 5 (0) 2 (2) 2 (2) 3 (2) 2 (2) 3 (2) 1 (1) 2 (1) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 1 (0) 1 (0) 0 (0) 0 (0) 3 (1) 1 (1) 1 (0) 2 (0) | 7 (3) 5 (1) 14 (14) 5 (3) 0 (0) 6 (6) 3 (1) 0 (0) 1 (0) 1 (0) 5 (3) 1 (0) 0 (0) 2 (1) 4 (1) 3 (2) 0 (0) 2 (1) 0 (0) 2 (2) 2 (1) 0 (0) 2 (1) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 2 (1) 2 (0) 0 (0) | 8 (7) 12 (8) 5 (2) 2 (0) 7 (7) 6 (5) 2 (1) 6 (2) 3 (2) 5 (3) 0 (0) 3 (2) 7 (3) 2 (0) 0 (0) 1 (0) 3 (2) 2 (2) 1 (1) 1 (1) 2 (0) 3 (0) 0 (0) 1 (1) 4 (1) 2 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0) 0 (0) | 9 (3) 7 (5) 5 (4) 8 (3) 8 (5) 4 (0) 6 (2) 7 (5) 2 (2) 5 (4) 2 (1) 2 (1) 1 (1) 2 (1) 1 (1) 1 (0) 1 (1) 1 (1) 2 (1) 2 (0) 1 (1) 2 (1) 1 (0) 2 (1) 0 (0) 2 (2) 1 (1) 1 (1) 1 (1) 2 (1) |
Drie Nederlandse tennissers in een grandslamfinale
Vanaf 1968 hebben drie Nederlandse tennissers in de finale van een grandslamtoernooi gestaan. Tom Okker verliest zijn finale in de US Open in 1968 van de Amerikaan Arthur Ashe in vijf sets terwijl Martin Verkerk het op Roland Garros in 2003 in drie sets aflegt tegen de enige grandslamoverwinning van Spanjaard Juan Carlos Ferrero. De enige grandslamtitel voor een Nederlander in het enkelspel staat op naam van Richard Krajicek die in 1996 in drie sets wint van de Amerikaanse tennisser MaliVai Washington. Voor zowel Krajicek als Washington is dit de enige keer dat ze in de finale van een grandslamtoernooi staan.
Lees verder
- Grandslam tennis: succesvolste finalisten vrouwen enkelspel